Korsan Yazılım ve Ekonomi

Aykut Altındağ

aykut@maxihaber.net

Dünyada ve Türkiye’de korsan yazılım konusu bilişim sektörünün en önemli sorunlarından birisi olmaya devam ediyor. Türkiye Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında %64’lük korsan yazılım kullanma oranıyla korsan yazılımın en yaygın olduğu ülkeler arasında ön sıralarda yer alıyor. Son dönemde alınan polisiye önlemlerle en azından göz önündeki tezgahların yer altına inmesiyle sorun etkisini azaltmış gibi görünse de hala sektör açısından ciddiyetini koruyor.

Konuyla ilgili olarak IDC’nin (International Data Corporation) Business Software Alliance (BSA) ile birlikte yürüttüğü ve bu yıl 42 ülkeyi kapsayan bağımsız araştırmasının sonuçlarına göre Türkiye’deki BT sektörünün istihdama, vergi gelirlerine ve GSYİH’ya (Gayri safi Yurtiçi Hasıla) büyük katkısı olduğu görülüyor.. Türkiye’de korsan kullanım oranında gerçekleşecek 10 puanlık bir düşüşün 2008 – 2011 yılları arasında GSYİH’ya 625milyon$ ilave kaynak oluşturması ve vergi gelirlerinde de 80milyon$ artışa olanak sağlayacağı tahmin ediliyor.

IDC’nin verilerine göre Türkiye’de %64 oranında olan korsan yazılım kullanımının %10 oranında düşürülmesinin dört yıllık bir süreçte ekonomiye sağlayacağı faydaların çarpan etkisi yaratması bilişim teknolojileri sektöründe yerel endüstri gelirlerinde 500 milyon $ ek kaynak sağlanmasına ve vergi gelirlerinde 80 milyon $’lık ek kazancın elde edilmesine katkıda bulunması bekleniyor.

Yasal yazılım için harcanan her 1 USD sayesinde, yazılımın kurulması, personelin eğitilmesi ve bakım servisleri gibi ilgili hizmetler için 1.25 USD daha fazla bütçe ayrılıyor. Bu faydaların birçoğu yerel yazılım hizmetlerine ve kanal tedarikçisi şirketlere katkı sağlıyor, bu da korsan yazılım oranının azaltılmasının faydalarının doğrudan o ülkeye yarar getirdiğini gösteriyor.

2007 senesinin Mayıs ayında BSA tarafından açıklanan IDC Araştırmasının sonuçlarına göre 2006 senesinde Türkiye’de kişisel bilgisayarlara (PC) yüklenen yazılımların %64’ünün lisanssız olduğu belirlendi. Çözüm önerilerine gelince; BSA korsan yazılım kullanımını azaltmanın getireceği faydalardan yararlanmak isteyen hükümetlere bazı önerilerde bulunuyor.

1- Ulusal telif hakları yasalarını Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Kuruluşu’nun (WIPO) yayınladığı yükümlülüklere uygun şekilde güncellemek;

2- Dünya Ticaret Kuruluşu (WTO) tarafından yayınlanan yükümlülüklere uygun olarak güçlü yaptırım mekanizmaları oluşturmak, korsanlığa karşı katı kanunlar çıkarmak;

3- Hükümetin belirli kaynaklarını sorunun çözümü için ayırmak, ulusal IP yaptırım birimlerini oluşturmak, ülkelerarası işbirliğinin altyapısını kurmak ve yerel yöneticileri konuyla ilgili daha fazla eğitmek;

4- Konuyla ilgili olarak toplum bilincini artırmak ve eğitimle desteklemek;

5- Davranışlara örnek olmak adına, kamu sektörünün yalnızca yasal yazılım kullanmasını zorunlu kılmak.

“Korsan yazılım” ekonomiyi oldukça yakından ilgilendiren bir konu. Üstelik korsan yazılım kullanım oranının yüksekliği ile gelişmiş ülke olgusu arasında ters bir oran bulunuyor. Yani gelişmiş ülkelerde korsan yazılım kullanma oranı çok daha düşük seviyelerde.

Ankara Ticaret Odası’nın (ATO) 2004 yılı raporuna göre Türkiye’de her 100 kişiden 26’si yoksul. Yoksullar, eğitime hane başına ayda 85 kuruş, sağlığa 5.2 YTL. Ayırıyor. Türkiye’de 18 milyon kişi yoksullukla boğuşuyor. Yoksullar hane başına günde ortalama 11.79 YTL ile hem yiyip içiyorlar, hem ısınıyorlar, hem de ilaç alıyorlar. ATO’nun raporuna göre, 18 milyon yoksul, 3.5 milyon haneye tekabül ediyor. Bunların ortalama aylık geliri, 463.8 YTL, günlük geliri ise 15.5 YTL. Bu aylık değer ortalama hane halkı büyüklüğü olan 5 kişiye bölündüğünde, yoksul haneler kişi başına ayda ortalama 92.8 YTL, günde ise 3.1 YTL’yle yaşamlarını devam ettirmek zorunda…

Bu iki ayrı rapor sonuçlarına bakarak benim fikrimi soracak olursanız; Önce devlet vatandaşının gelir, refah ve eğitim seviyesini yükseltici ciddi önlemler alacak, sonra vatandaş da ülkesindeki %64’lük korsan yazılım kullanma oranını çok daha aşağılara çekecek. Kimse unutmamalı ki “Aç kalan insan, inançlarını bile yer.”

Aykut ALTINDAĞ
Genel Yayın Yönetmeni
www.maxihaber.net – “Online Sektörel Gazete”
www.maxionline.net – “Türkiye’nin Portalı”

IDC’nin BSA için en son yayınladığı araştırma sonuçları : www.bsa.org/idcstudy ATO’nun açlık ve Yoksulluk Raporu : http://www.atonet.org.tr/turkce/bulten/bulten.php3?sira=431