logo

Sektörel Dönüşüm: Karanlık Fabrikalar

Erkut Altındağ

Erkut Altındağ
erkutaltindag@gmail.com
Sektörel Dönüşüm: Karanlık Fabrikalar

Dijitalleşmenin bir sonucu olarak 2030 yılına kadar birçok sektörün devrimsel nitelikte bir dönüşüm yaşayacağı, bir kısmının da tamamen ortadan kalkacağı öngörülüyor. Bunun doğal bir sonucu olarak istihdam anlamında birçok yeni sorunla karşılaşacağız, ekonomik büyüme için kamu ve özel sektör bazında teknolojik altyapıya vermemiz gereken önem artacak. Yeni teknikler iş yapma şeklimizi ve üretim süreçlerini de doğrudan etkiliyor. Endüstri 4.0, nesnelerin interneti, karanlık fabrikalar, makineler arası yönetim gibi bilim kurgu kitaplarından fırlamış gözüken yeni kavramlar havada uçuşuyor. Bu kadar yeni kavramın hayatımıza entegre olmaya başlaması hem keyifli, hem de korkutucu olabiliyor. Yine de hepimizin yaklaşan yeni dönem için çeşitli önlemler alması gerekiyor.

Karanlık Fabrikalar Zamanı

Akıllı otomasyonun geldiği son nokta karanlık fabrikalar. Özellikle Amerika ve Çin’in yakın zamanda tüm giderlerin minimize edildiği, robotların yapay zeka eşliğinde üretim yaptığı ve insan gücüne ihtiyaç duyulmadığı için ışıktan bile tasarruf edildiği yepyeni üretim merkezlerinden bahsediyoruz. Elbette bu fabrikaların yaygınlaşması için sinerbetik, yapay zeka, nesnelerin interneti ve benzeri teknolojilerin entegre bir şekilde çalışması gerekiyor. Yine de bu tip fabrikaların getireceği en önemli sorun işsizliğe yol açmaları olacak. Sıcak ve soğuk havadan, psikolojik iklimden ve hiç bir olumsuz koşuldan etkilenmeyen robotlar ile üretim yapmak varken; son derece değişken, duygusal sorunları olan ve sürekli sorun çıkarmaya meyilli insanlarla çalışmak mantıklı mıdır? Elbette bu soru kulağa korkunç geliyor. Ancak verilen cevaplar ise sorunun kendisinden daha korkunç. Bu sürecin dünyada artan nüfusun daha büyük bir işsizlik sorunu ile karşılaşmasına sebep olacağını biliyoruz. Ayrıca işi olup çalışan insanların da verimlilik açısından robotlar ile kıyaslanacağı bir döneme giriyoruz. Bu sebeple insanların da faaliyetlerinde otomasyona ve dijital gelişmelere uyum sağlaması gerekecek. Hangi açıdan bakarsak bakalım zor kararların alınacağı, felsefik çıkmazlara sebep olacak bir dönem yaklaşıyor.

Kutulu Oyunlar Yavaş Yavaş Raflardan Kalkıyor

Yazılım Sektörü’nde ise durum farklı değil. Çevrimiçi satış siteleri sayesinde kutulu ürünlere olan talep giderek azalıyor. Amerika merkezli yapılan araştırmalar, kutulu oyunların 2022 yılı itibariyle raflardan tamamen kalkabileceğini gösteriyor. Benzer şekilde işletim sistemi ve ofis yazılımlarının da fiziksel bir ürün olarak satış oranı giderek düşüyor. Bir mağazaya gidip paketli yazılım ürünü satın almak yerine birkaç dakika içerisinde internet üzerinden sipariş verip yüklemek çok daha rasyonel bir davranış. Ayrıca cd veya dvd formatındaki yazılımlar artık özellikle dizüstü bilgisayarlarda optik sürücülerin yer almaması nedeniyle kurumlum açısından ciddi bir soruna dönüşebiliyor. Bu sefer de taşınabilir bir dvd okuyucu bulmaya çalışıyorsunuz. Bu kadar zahmet yerine yazılımın dijital versiyonu hem hızlı kurulum, hem de satış fiyatı açısından çok daha uygun bir seçim haline geliyor. Bir başka örnek olarak, ülkemizde son dönemde dergi ve kitap satışı yapan dükkan ve yayınevlerinin çok hızlı bir şekilde kapandığını ve sektörde ciddi bir küçülme olduğunu belki farketmiş olabilirsiniz. Aslında bu durum sadece ülkemize özgü bir problem değil.

Tüm dünyada elektronik kitap ve dergilerin yaygınlaşması sayesinde çok daha ekonomik olan dijital sürümler tercih ediliyor. Büyük bir dükkan kiralayıp, yüksek kira giderlerine katlanmak yerine okuyuculara elektronik ortamda ulaşmak girişimcilere daha doğru geliyor. Hatta Amerika’da yeni nesil yayınevleri ufak bir dükkan ve birkaç yüksek teknoloji ürünü yazıcıdan oluşuyor. Satın almak istediğiniz kitap veya dergi ciltli olarak o anda basılıyor; böylece stok sorunu olmayacağı için işletmenin genel yönetim giderlerinde ciddi bir azalma oluyor. Elektronikteki perakende devlerini bile etkileyen bir süreçten bahsediyoruz. İnsanların evden çıkmadan alışveriş yapma niyetlerinin artacağı, ürünü fiziksel olarak görüp denemeden hemen kullanmak isteyen tüketicilerin olduğu bir piyasa gelişiyor. “Mağazacılık” kavramı tamamen yeniden dizayn ediliyor; herkes oluşan yeni koşullara göre güvenli bir alanda faaliyet göstermeyi arzuluyor.

Hepimizin bir dijital muadilinin olacağı yıllar gelmek üzere

Gelişen her yeni teknoloji, beraberinde yeni istihdam alanları getirdiği gibi bazı sektörlere de zarar veriyor. Yeni istihdam alanları ile sebep olunan işsizlik oranları arasında bir dengenin kurulması gerekir. Ancak şu anda böyle bir dengeden bahsetmek mümkün değil; her yeni gelişme otomasyona doğru gittiği için insana daha az ihtiyacın duyulduğu yapılar oluşuyor. Hepimizin bir dijital muadilinin olacağı yıllar gelmek üzere. Üzerimizdeki baskı daha da artacak, işimizi yaparken performansımız makineleri geçmek zorunda olacak, ufak bir başarısızlık bile işe son verilmesi için bir bahaneye dönüşecek. Robotların dünyayı ele geçirmesi ile ilgili senaryolarda hep büyük bir savaştan ve bunun sonucunda insanların azınlıkta kalmasından bahsedilir. Aslında karanlık fabrikalar, bu sürecin dönüm noktalarından bir tanesi olabilir. Büyük bir savaş yerine yavaş ve tedrici olarak hayatımızın her alanının teknolojik unsurlar tarafından ele geçirilmesi robotlar açısından daha mantıklı olacaktır. Teknolojiye olan bağımlılığımızı da kullanacak olan robotlar, gelişen yapay zeka uygulamaları sayesinde dünyayı ele geçirmek için kansız yöntemleri tercih edeceklerdir. Değişim hızlı olursa tepkiler olur, ancak hayatın akışı içerisinde dikkat çekmeden yapılırsa başarı kaçınılmazdır. Bunu en az gelişmiş bir yapay zekanın bile düşünebileceğini hesaba katarsak, şimdiden alternatif iş olanakları üzerinde düşünmeliyiz. Bir kaç yıla kadar bu okuduğunuz köşe yazısını bile benim yerime robotlar yazmaya başlayabilir…

Etiketler: » »
4222 Kez Görüntülendi.
#

SENDE YORUM YAZ

4+2 = ?

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KÖŞE YAZILARI

  • Sosyal Medyada Dunning-Kruger Etkisi

    01 Aralık 2023 Köşe Yazıları

    Sosyal medya, günümüzde bireylerin düşüncelerini, duygularını ve bilgilerini paylaşmaları için popüler bir platform haline geldi. Fakat bazen sosyal medya üzerindeki tartışmalar ve bilgi paylaşımları Dunning-Kruger etkisi ile açıklanabiliyor. Sosyal psikologlar David Dunning ve Justin Kruger’ın ortaya çıkardığı bu önyargı ile kişiler bir hayalî üstünlüğün bilişsel önyargısı ile ilişkilendiriyorlar. İnsanların yetersiz olduğu durumları fark edememesi hali olarak da açıklanabilir. Bu durumda olan insanların yeterlilik düzeylerini nesnel olarak de...
  • DJI Air 3: İki Ana Kamera İle Geldi

    01 Ağustos 2023 Köşe Yazıları

    Yeni DJI Air 3, çığır açan ikili ana kamera sistemiyle dikkat çeken bir drone. DJI Air 3, 46 dakikaya varan uzun pil ömrü ile de öne çıkıyor. Gelişmiş pil teknolojisi sayesinde tek bir şarjla uzun süreli uçuşlar mümkün olurken, pilin hızlı bir şekilde şarj olabilmesi de özel bir ayrıntı. Bu gelişmeler sayesinde DJI Air 3'ü uzun uçuşlar yapmak isteyenler için ideal bir seçenek haline getiriyor. Ayrıca Air 3, her yöndeki engelleri hem algılıyor hem de bunlardan kaçabiliyor. Kullanılan çift kamera, daha uzun uçuş süreleri ve gelişmiş güvenlik gibi...
  • YouTube’da Herkese Açık Kullanıcı Adı Nedir?

    01 Ekim 2022 Köşe Yazıları

    YouTube’un herkese açık kullanıcı adı, kullanıcıların sizi bulmasına ve sizinle bağlantı kurmasına yardımcı olan yeni bir özellik olarak dikkat çekiyor. Kanal adından farklı olarak, herkese açık kullanıcı adı her içerik üretici için benzersiz olacak. Böylece YouTube'da kişiye özgü kimliğinizi daha kolay oluşturursunuz. Kullanıcı Adları ve Kanal URL'leri Herkese Açık Olacak Herkese açık durumda olan kullanıcı adınız kanal URL'lerinde görünecek. Kişiselleştirilmiş olan URL, herkese açık kullanıcı adı için genel olarak belirleyici olacak. Herk...
  • Dışarıda Halka Açık Wi-Fi Kullanıyor musunuz?

    01 Mayıs 2022 Köşe Yazıları

    Evinizin dışında kendi mobil ağınızdan bağımsız halka açık Wi-Fi kullanıyorsanız risk altında olabilirsiniz. Burada en büyük risk veri hırsızlığına maruz kalmanızdır. Hele bir de bu WiFi ağı üzerinde oturum açtıysanız kullanacağınız verinin cinsine göre bu verilerin ve hesabınızın ele geçirilmesi an meselesidir. Halka Açık Wi-Fi Kullanırken Çok Dikkat Siber korsanlar kullandığınız internet servisinin özelliğine göre sizin oturum açarken kullandığınız şifrelere ulaşabilecekleri gibi banka bilgileriniz, özel belgeleriniz ve yaptığınız e-posta...